Balya (Balya İlçesi)
Balya ( Valia veya Μπάλια Καραϊντίν Balia Karaidin), Balıkesir ilinin bir ilçesidir.
Tereyağı ile ünlüdür. Son yıllardaki nüfusu azalmıştır. Eskiden nüfusu 36.000 iken sanayi azalmasına uğramıştır. Maden başta olmak üzere seramik fabrikaları gibi sanayiler kapanmıştır. Bunun sebebi sonucunda da birçok Balyalı ilçeyi terk etmiştir. Fakat ilerleyen yıllarda maden ve fabrika kurma planları sürmektedir.
Balya’nın tarihi; Balya merkezi ve çevresindeki madenlerin tarihi olmuştur. Tarihin ilk dönemlerinden bu yana, çinko ve kurşun başta olmak üzere manganez ve linyit madenlerinin işletildiği, bu nedenle Balya’nın sürekli bir yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.
Romalılar döneminde de kurşun madenlerinin işletildiği ve adının Ergastêrion (maden işliği) olduğu bilinen Balya, 1317 yılından önce Kocagümüş Köyü adıyla anılmakta ve Balıkesir (Karesi) Sancağına bağlı Alidemirci Bucağı'nın bir köyü idi. 1310 yılında Kocagümüş köyü çevresindeki kurşun madenlerinin imtiyazı alınmıştır. Madenlerin işletilmesi için yurdun çeşitli yerlerinden gelen işçilerin nüfus yoğunluğunu ve hane sayısını arttırması üzerine, Alidemirci köyünde bulunan bucak teşkilatının nakli gerçekleştirilmiştir.
Balya madenlerinin işletilmesi Osmanlı İmparatorluğu zamanında da sürdürülmüş ve Osmanlılar döneminde Kadılık olan Balya’nın adının, 1650 yıllarında burada Kadılık yaptığı rivayet edilen “Bali Bey”den geldiği de ileri sürülmekte ise de bu görüşün tarihi bir temeli yoktur. Balya sözcüğü muhtemelen Yunanca Palaia ("eski") tabirinden Türkçeye uyarlanmıştır.
1901'de Fransızlar Mancılık'ta kurdukları ilk termik santral da çıkardığı kömürü yakarak elektrik üretip maden makineleri çalıştırdı. Fazlasını da belediyeye satarak, Balya'nın aydınlanmasını sağladı. Osmanlı imparatorluk sarayından sonra ilk elektrik kullanan ilçe Balya olmuştur.
Balya 1910 yılında ilçe kuruluşuna sahip olmuştur. İlçe; 1920 yılında Yunan işgaline uğramıştır. Balya halkı, Yunan işgalinden kurtulmak için Yunan askerleri ile savaşırken aynı zamanda, kuzeyde Anzavur Ahmet, batıda Gavur İmamla savaşmak zorunda kalmıştır. İlçe, 6 Eylül 1922 tarihinde düşman işgalinden kurtarılmıştır. Bu bakımdan 6 Eylül Kurtuluş Günü olarak her yıl kutlanmaktadır.
Balya maden ve fabrikaların kapatılmadığı zamanlarda çok gelişmiş bir ilçeydi. Hatta o zamanlar Küçük İstanbul lakabını bile edinmişti.
Tereyağı ile ünlüdür. Son yıllardaki nüfusu azalmıştır. Eskiden nüfusu 36.000 iken sanayi azalmasına uğramıştır. Maden başta olmak üzere seramik fabrikaları gibi sanayiler kapanmıştır. Bunun sebebi sonucunda da birçok Balyalı ilçeyi terk etmiştir. Fakat ilerleyen yıllarda maden ve fabrika kurma planları sürmektedir.
Balya’nın tarihi; Balya merkezi ve çevresindeki madenlerin tarihi olmuştur. Tarihin ilk dönemlerinden bu yana, çinko ve kurşun başta olmak üzere manganez ve linyit madenlerinin işletildiği, bu nedenle Balya’nın sürekli bir yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.
Romalılar döneminde de kurşun madenlerinin işletildiği ve adının Ergastêrion (maden işliği) olduğu bilinen Balya, 1317 yılından önce Kocagümüş Köyü adıyla anılmakta ve Balıkesir (Karesi) Sancağına bağlı Alidemirci Bucağı'nın bir köyü idi. 1310 yılında Kocagümüş köyü çevresindeki kurşun madenlerinin imtiyazı alınmıştır. Madenlerin işletilmesi için yurdun çeşitli yerlerinden gelen işçilerin nüfus yoğunluğunu ve hane sayısını arttırması üzerine, Alidemirci köyünde bulunan bucak teşkilatının nakli gerçekleştirilmiştir.
Balya madenlerinin işletilmesi Osmanlı İmparatorluğu zamanında da sürdürülmüş ve Osmanlılar döneminde Kadılık olan Balya’nın adının, 1650 yıllarında burada Kadılık yaptığı rivayet edilen “Bali Bey”den geldiği de ileri sürülmekte ise de bu görüşün tarihi bir temeli yoktur. Balya sözcüğü muhtemelen Yunanca Palaia ("eski") tabirinden Türkçeye uyarlanmıştır.
1901'de Fransızlar Mancılık'ta kurdukları ilk termik santral da çıkardığı kömürü yakarak elektrik üretip maden makineleri çalıştırdı. Fazlasını da belediyeye satarak, Balya'nın aydınlanmasını sağladı. Osmanlı imparatorluk sarayından sonra ilk elektrik kullanan ilçe Balya olmuştur.
Balya 1910 yılında ilçe kuruluşuna sahip olmuştur. İlçe; 1920 yılında Yunan işgaline uğramıştır. Balya halkı, Yunan işgalinden kurtulmak için Yunan askerleri ile savaşırken aynı zamanda, kuzeyde Anzavur Ahmet, batıda Gavur İmamla savaşmak zorunda kalmıştır. İlçe, 6 Eylül 1922 tarihinde düşman işgalinden kurtarılmıştır. Bu bakımdan 6 Eylül Kurtuluş Günü olarak her yıl kutlanmaktadır.
Balya maden ve fabrikaların kapatılmadığı zamanlarda çok gelişmiş bir ilçeydi. Hatta o zamanlar Küçük İstanbul lakabını bile edinmişti.
Harita - Balya (Balya İlçesi)
Harita
Ülke - Türkiye
Döviz / Language
ISO | Döviz | Sembol | Significant Figures |
---|---|---|---|
TRY | Türk lirası (Turkish lira) | ₺ | 2 |
ISO | Language |
---|---|
AV | Avarca (Avar language) |
AZ | Azerice (Azerbaijani language) |
KU | Kürt dilleri (Kurdish language) |
TR | Türkçe (Turkish language) |